In de zesdelige televisieserie Cannabis wordt de opkomst en ondergang van cannabiskoning Johan van Laarhoven verteld tegen de achtergrond van vijftig jaar Nederlands gedoogbeleid.

In 2014 wordt de Nederlandse coffeeshopondernemer Johan van Laarhoven in Thailand tot 103 jaar gevangenisstraf veroordeeld voor witwassen van drugsgeld. De Nederlandse overheid doet het af als een Thaise zaak en weigert hulp. Familie, vrienden en advocaten beginnen een wanhopig gevecht om Johan en zijn vrouw uit de ‘hel van Bangkok’ te halen. Het oordeel van de ombudsman in de tv-serie is snoeihard: de Nederlandse politie, het Openbaar Ministerie én het ministerie van Justitie en Veiligheid hebben ‘onzorgvuldig’ gehandeld. Minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid zei in een debat de bevindingen van de ombudsman ‘zeer serieus te nemen’.

In december was er in de media veel aandacht voor het ombudsman-onderzoek 'Kopzorgen van Caribische studenten’. De studenten blijken vaak matig voorbereid op hun studie en eenmaal in Nederland lopen ze tegen allerlei hindernissen aan, zowel bij praktische zaken als huisvesting, zorgverzekering en de studie. Maar vooral ook op cultureel vlak. De Nationale ombudsman pleit in het Radio 1 Journaal voor een betere samenwerking "aan beide kanten van de oceaan", zodat de studenten beter voorbereid naar Nederland vertrekken en eenmaal in Nederland gemakkelijker kunnen settelen. Caribische studenten vallen nu te vaak tussen wal en schip, betoogde Reinier van Zutphen. in het NOS Radio 1 Journaal.

Het verbeteren van de toegang tot passende zorg “blijft steken bij experimenten, pilots, en goede bedoelingen.” Dat zegt de Nationale ombudsman Reinier van Zutphen in deze uitzending van Zembla. Aanleiding voor het tv-programma is het rapport ‘Blijvende zorg’ waarin de ombudsman een dringend appel doet op minister Hugo de Jonge. “Wij schrijven onze rapporten om ervoor te zorgen dat er echt iets gebeurt in het leven van mensen. Die stap, die moet de minister nu echt gaan maken.”

Reinier van Zutphen werd in oktober gehoord door de Tijdelijke commissie Uitvoeringsorganisaties, een speciale commissie van Tweede Kamerleden die onderzoek doet naar de manier waarop de overheid met de burger omgaat en hoe dat beter kan. In dit artikel in Trouw betoogt de ombudsman dat als de politiek betere regels formuleert, uitvoeringsorganisaties als UWV, CBR en Belastingdienst ook beter weten hoe zij makkelijker mensen kunnen helpen.

In juli is de ombudsman te gast in het radioprogramma BNR Zakendoen. Hij spreekt over de coronacrisis, de toeslagenaffaire en over de vraag of de overheid behoorlijk met haar burgers omgaat. “Als het echt problemen oplevert, gaan we onderzoek doen met de hoop om dingen te kunnen veranderen. We zijn er de hele dag mee bezig om ervoor te zorgen dat de overheid vanuit zichzelf bezig is met behoorlijk willen zijn.”

De Nationale ombudsman werkt samen met YousToub en andere bekende influencers. Want ook voor jongeren die er niet uitkomen met de overheid staat de ombudsman klaar. Yous is bekend van zijn eigen YouTube-kanaal YousToub. In Yous lost het op! behandelt hij elke aflevering een probleem waar jongeren mee te maken hebben. In deze aflevering bespreekt hij samen met influencer Ouassima een vraag van een kijker die een flink bedrag aan zorgtoeslag plus aanmaningskosten aan de Belastingdienst terug moest betalen nadat hij iets meer was gaan verdienen.

In de podcastserie ‘Ons goed recht. Grondrechten hier en nu’ geeft juriste Ingrid Leijten op toegankelijke wijze inzicht in de inhoud en de werking van grondrechten. In deze aflevering praat ze met Reinier van Zutphen over de link tussen grondrechten en het werk van de Nationale ombudsman. Waarom is fatsoenlijke bejegening van de burger zo belangrijk? Welke eisen mogen aan het doen en laten van de overheid worden gesteld en hoe kunnen die bijdragen aan meer vertrouwen in de overheid en het verwezenlijken van mensenrechten?

Ingrid Leijten is als universitair docent verbonden aan de Afdeling Staats- en Bestuursrecht van de rechtenfaculteit van de Universiteit Leiden.

Duizenden asielzoekers moeten per direct aanspraak kunnen maken op leefgeld en andere voorzieningen. Daarvoor pleit de Nationale ombudsman in maart in een brief aan staatssecretaris Broekers-Knol (Justitie). Volgens de ombudsman wachten er zo’n 9000 vreemdelingen op een inhoudelijke procedure. Door problemen bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) is de wachttijd in sommige gevallen opgelopen tot twee jaar. De ombudsman vindt dit onacceptabel en wil daarom dat de migranten in de tussentijd gebruik kunnen maken van de extra faciliteiten.

In deze tijd van crisis worden veel zzp’ers geconfronteerd met de overheid. Het aanvragen van de Tozo-regeling, uitstel voor het betalen van belasting… de verhouding tussen de overheid en de zelfstandig ondernemer is ontzettend belangrijk, maar verloopt niet altijd even soepel. In een interview op de website van ZZP Servicedesk roept de Nationale ombudsman zelfstandig ondernemers op om niet alles zelf op te willen lossen. “Het is af en toe – ook als zelfstandige – verstandig om een ander te consulteren. Als we jou als zzp’er kunnen en mogen helpen, gaan we direct voor je aan de slag.”